LTS: Bản danh mục các đề tài được tuyển chọn để đấu thầu thuộc Chương Trình KHCN cấp Nhà Nước giai đoạn 2006-2010 là một bức tranh sinh động về hiện trạng KHCN Việt Nam, nó giúp ta lý giải tại sao vị thế của khoa học Việt Nam qua các công bố quốc tế từ nhiều năm nay vẫn không được cải thiện, mặc dù ngân sách nhà nước cứ tăng đều hàng năm theo GDP, giờ đây đã lên đến hơn 300 triệu USD.

Nhân ngày khai trường năm học 2007-2008, xin gửi tới bạn đọc của Tia Sáng Thư ngỏ gửi trẻ em tới trường (1991) của TS. Rosa-María Torres – Cố vấn cao cấp về Giáo dục và Biên tập viên tờ Tin tức Giáo dục của UNICEF, 1991-1996- như một món quà đặc biệt dành cho các em học sinh, thầy cô giáo, phụ huynh học sinh, các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách giáo dục.

Phần I: Hiến Pháp Cũng Đổi Thay Theo Thời Cuộc

Hiến pháp 1946 ban hành, những “thần dân” Việt Nam, lần đầu tiên, có cơ hội để trở thành “công dân” của một quốc gia độc lập. Tuy nhiên, không phải cứ có Hiến pháp là có “pháp quyền”, nếu như những nguyên tắc định ra trong đó không được tôn trọng. Tiến sỹ Nguyễn Đình Lộc, Nguyên Bộ trưởng Tư Pháp, Nguyên Trưởng Tiểu Ban Biên tập Hiến pháp 1992, Nguyên thành viên của Ban Thư ký soạn thảo Hiến pháp 1980, đã chia sẻ với Sài Gòn Tiếp Thị những trăn trở về một truyền thống Hiến pháp chưa được kiến tạo ở Việt Nam.

"Không nên tăng học phí đồng loạt, không phân biệt chất lượng. Dư luận đã từng đặt ra câu hỏi là có đúng tăng học phí sẽ làm tăng chất lượng đào tạo?", Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh thiếu niên và nhi đồng Quốc hội Đào Trọng Thi trao đổi với báo chí, chiều 21/9.

TP - GS Văn Như Cương: "Tôi thực sự lo lắng vì giáo dục sẽ xuống cấp nghiêm trọng nếu như tiến hành nhập 2 kỳ thi làm 1 và tiến hành thi trắc nghiệm tràn lan như hiện nay".

Về việc nhập 2 kỳ thi làm 1, tôi nhớ, Thủ tướng Chính phủ, khi đến làm việc với Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo: Nên lấy ý kiến rộng rãi của phụ huynh và học sinh, của nhân dân... Tôi cho là rất đúng đắn.

(VietNamNet) - "Hiện nay, cần nhất là triết lý “can đảm giã từ đặc quyền đặc lợi” mà rất nhiều người đã từng được tọa hưởng trong biết bao nhiêu năm trời. Việc cần làm không phải là xây dựng triết lý mà là là tháo gỡ, dỡ bỏ tất cả những gì đang cản trở tiến trình tự đổi mới của nền giáo dục".

(VietNamNet) - Không phải từ xưa đến nay, chúng ta không có “triết lý giáo dục”, mà ở mỗi thời đại, đã có một “triết lý giáo dục” phù hợp. Nếu không xác định được “triết lý giáo dục” phù hợp với thời đại thì không thể tiến lên được. Nhưng vội vã đề xướng một “triết lý giáo dục” một cách chủ quan, sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn trong lãnh đạo giáo dục, gây tổn thất cho nhiều thế hệ thanh niên phải tiếp nhận.

(VietNamNet) - Chúng ta cứ bám quan điểm giáo dục toàn diện để không dám thay đổi, đột phá làm sao tiến lên được trong khi hoàn cảnh xã hội, đất nước, trình độ dân trí đã hoàn toàn thay đổi? Vấn đề là phải phát hiện được cái mới và dám dũng cảm đột phá.

(VietNamNet) - Tháng 10/2007, Bộ GD-ĐT sẽ mở hội nghị bàn về "triết lý giáo dục". Từ tháng 1 đến tháng 4, Bộ GD-ĐT sẽ phác thảo đề cương để có thể thông báo rộng rãi với công chúng.

(VietNamNet) - Cả thế giới cùng phải tư duy lại về giáo dục. Riêng VN phải tư duy lại 2 lần. Ngoài lần 1 giống như các nước khác, còn phải tư duy lần 2: xây dựng triết lý giáo dục xã hội chủ nghĩa (XHCN) trong cơ chế thị trường. Điều này nảy sinh mâu thuẫn giữa lý luận XHCN và thực tiễn, dẫn đến sự lung lay về niềm tin.

Nguyễn Đức Phường thực hiện
Học hỏi những kinh nghiệm phát triển của các nước không khác ta lắm cách đây ba bốn chục năm như Hàn Quốc, Đài Loan, Mã Lai, Thái Lan là điều rất quan trọng, nhưng cũng cần có một chính sách đặc thù phù hợp với thực lực, tiềm năng, bản sắc của dân tộc ta.

"Nếu bạn làm toán, tất cả những gì bạn cần chỉ là một cuốn sổ tay và một cây bút. Nhưng còn các môn kỹ thuật, sinh viên lại không có phòng thí nghiệm và không có những người hướng dẫn cập nhật thông tin. Đó chính là vấn đề của giáo dục đại học Việt Nam."

(VietNamNet) - Sau 42 năm, hạn chế đầu tiên đối với hệ thống trường chuyên được ngành giáo dục thừa nhận là “việc xác định mục tiêu chưa rõ”. Các trường THPT chuyên hầu như chỉ tập trung vào việc luyện thi học sinh giỏi (HSG), thi ĐH; còn có HS không năng khiếu được tuyển vào trường THPT chuyên.

(VietNamNet) - Sẽ thành lập bộ phận quản lý của Bộ GD-ĐT về hệ thống trường THPT chuyên, quản lý đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, học sinh các trường THPT chuyên, tiến tới thành lập Cục đào tạo phát triển tài năng.

(Dân trí) - Trước vấn đề tăng học phí, dư luận xã hội, trong đó có nhiều nhà khoa học giáo dục nổi tiếng của Việt Nam, đã đăng đàn phản ứng dữ dội. Theo phân tích của họ thì tăng học phí để nâng cao chất lượng giáo dục hay để bù “trượt giá” đều là những lý do bất ổn và không chấp nhận được.

Trong tháng 9, Bộ GD-ĐT sẽ công bố dự thảo đề án học phí để lấy ý kiến đóng góp. Về nguyên tắc, mức học phí sẽ được điều chỉnh: ở bậc phổ thông, học phí mới sẽ phù hợp với khả năng chi trả của người dân, còn ở bậc đại học, học phí phải góp phần quan trọng để chi trả cho việc đào tạo có chất lượng, đáp ứng nhu cầu lao động của xã hội.

Trung Quốc đang nỗ lực cải cách hệ thống giáo dục vốn đang phải hứng chịu nhiều sự chỉ trích của dư luận... Trong tương lai, "những con vịt nhồi" - sản phẩm của một nền giáo dục phi thực tế - sẽ không phải tự tử nếu không may trượt đại học. Họ sẽ tự biết cách phân tích và giải quyết vấn đề khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, thay đổi tư duy cho cả một thế hệ không phải chuyện "nói là làm ngay được".

Các chuyên gia giáo dục của Anh tuyên bố, đã đến lúc phải xóa bỏ nhiều dạng khác nhau của thứ lý luận không tưởng về việc xây dựng hạnh phúc đại đồng. Theo họ, kiểu giáo dục đó thực ra đã đem lại quá nhiều tai hại. Bây giờ, con trẻ phải được học lý thuyết về tạo lập hạnh phúc cá nhân ngay từ thời thơ ấu.

Kỳ thi Olympic Toán quốc tế là một kỳ thi dành cho cá nhân chứ không phải cho các quốc gia, chỉ có giải thưởng cho cá nhân mà không có giải đồng đội. Bảng thành tích của các đội chỉ mang tính chất tham khảo. Hãy hướng vào tinh thần biến những kỳ thi HSG quốc gia thành ngày hội cho những học sinh yêu toán, nhằm thực hiện một cách tốt nhất yêu cầu phát hiện HSG toán.

(VietNamNet) - Kỳ thi ĐH nóng bỏng sắp vào hồi kết thúc. Từ Đức, cộng tác viên Trương Minh trăn trở về câu chuyện thi ĐH và bày tỏ ước mơ "xây dựng xã hội học tâp suốt đời như “mệnh lệnh giục giã từ cuộc sống” góp phần thành công chấn hưng nền giáo dục nước nhà.