Khó khăn đường đến trường

Cha bỏ nhà đi biền biệt mấy tháng nay, mẹ đau ốm thường xuyên, N.T.T., lớp 10A9 Trường THPT Nguyễn An Ninh trở thành trụ cột chính của gia đình. Ngoài giờ học, em phải phụ bán cà phê, bán trà sữa. Khủng hoảng và mệt mỏi, kết thúc học kỳ 1, T. quyết định nghỉ học. Đoàn trường đến nhà vận động T. trở lại trường, nâng mức học bổng hỗ trợ trước đó từ 50.000 đồng/tháng lên 400.000 đồng/tháng. N.T.T. đến lớp được vài bữa lại nghỉ tiếp.

Đầu tháng 1 – 2008, nhiều thầy cô ngỡ ngàng khi em nghỉ một hơi 2 tuần lễ. Dù có thêm học bổng của Quận đoàn 10 cấp 500.000 đồng/tháng (tổng cộng một tháng em có 900.000 đồng tiền học bổng), nhưng mẹ em vẫn băn khoăn vì khi em đi học, ai sẽ lo cho người em kế? Vậy là để vận động cô học trò trở lại lớp, Đoàn trường phải “bao cấp” luôn cả chi phí điện, nước cho nhà T.

Trên đây chỉ là một trong số ít trường hợp thành công trong việc giành giật lại học trò trước cuộc sống mưu sinh. Số HS nghỉ học từ đầu năm đến nay ở Trường THPT Nguyễn An Ninh có 30 HS, con số chưa bằng cùng kỳ năm ngoái nhưng cũng đã làm nhà trường nóng ruột. Tương tự, ở Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ có 57 HS, THPT Hàn Thuyên: 24 HS, THPT Ngô Gia Tự: 27 HS… Đây chưa phải là những con số cuối cùng vì càng gần cuối học kỳ 2, tỷ lệ HS nghỉ học sẽ càng tăng.

Theo lãnh đạo các trường, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng HS nghỉ, bỏ học: kinh tế gia đình khó khăn; cha mẹ đổ vỡ, con cái không được quan tâm; HS có học lực trung bình – yếu không nắm vững kiến thức cơ bản. HS không thích đi học, trốn học nhiều lần dẫn đến mất căn bản trầm trọng. “Hầu hết HS nghỉ học vì hoàn cảnh gia đình khó khăn. Trường có mở lớp phụ đạo miễn phí cho những HS yếu kém nên số HS nghỉ vì lý do này rất ít”, ôâng Lê Minh Đức, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn An Ninh khẳng định.

Ngăn chặn bỏ học ra sao?

Nhiều năm nay, TP đã có chính sách miễn học phí và cơ sở vật chất cho HS nghèo, khó khăn. Thực tế là có những em nghèo nhập cư không thuộc đối tượng hưởng chính sách xã hội của nhà nước. Dù nhà trường cũng linh động giải quyết, nhưng nhiều khi PHHS cũng nhất quyết cho con em nghỉ học không chỉ vì đời sống kinh tế khó khăn mà còn do nhận thức chưa đầy đủ của PHHS về tầm quan trọng của việc học.

“Thấy HS nghỉ vài ngày không đến trường, giáo viên chủ nhiệm (GVCN) báo về cho gia đình. PHHS không phản hồi, GVCN phải đến nhà. Nếu may mắn, GV gặp được PHHS, thuyết phục PHHS cho con đến trường. Nhưng đôi khi, HS chuyển chỗ khác, “tìm em như thể tìm chim”, hàng xóm cũng không hay biết.

“Trường không đặt ra chỉ tiêu không có HS bỏ học thành chỉ tiêu thi đua, nếu đặt nặng sẽ rơi vào bệnh thành tích”, nhiều hiệu trưởng cho biết. Để hạn chế HS bỏ học, giải pháp trước mắt là GV cần dành thời gian nắm hoàn cảnh gia đình, khả năng học tập của HS, dự báo những HS có nguy cơ bỏ học cao để có sự giúp đỡ các em kịp thời.

Chính quyền cần hỗ trợ nhà trường trong việc lập lại trật tự quanh khu vực trường học để không ảnh hưởng đến việc dạy và học. Về lâu dài cần đẩy mạnh việc phân luồng HS ở bậc THCS một cách hiệu quả. Bởi hiện nay, trước “lý luận” của PHHS “không thực sao vực được đạo”, nhà trường cũng phải “chào thua” những trường hợp vào đời sớm để giúp đỡ gia đình.

School@net (Theo http://www.sggp.org.vn/giaoduc/2008/3/144812/)