Người ta lại thấy người VN lớn lên nói ngoại ngữ lưu loát nhưng viết sai, phát âm sai tiếng Việt, không biết vua Quang Trung là ai, Hai Bà Trưng khởi nghĩa ở đâu, thế là học sử bằng những panô trên đường! Tại sao không đào tạo con người một cách hiệu quả ngay từ bậc phổ thông?

Rồi những "chuyên gia" đưa ra ý kiến "giáo dục mở". Họ "mở" bằng cách cho HS lớp 4 những đề luận như: "Em hãy tưởng tượng em đang nói chuyện với con cọp, qua đó phải làm thế nào để bảo vệ môi trường thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học của Trái đất". Đứa cháu gọi tôi bằng bà hỏi tôi về bài luận trên, quả thật tôi "bó tay".

Rồi các "chuyên gia" lại đưa ra giáo dục phải "thực tế". Thực tế của họ là dạy HS lớp 5 về "tình dục an toàn"! Mấy đứa cháu 9-10 tuổi hỏi tôi rụng trứng, bao cao su... là gì. Tôi cũng "bó tay"!

Nói thẳng ra, giáo dục VN không có một sự nghiên cứu về tâm lý lứa tuổi. Các nhà soạn sách giáo khoa lại là những người không trực tiếp giảng dạy. Do đó, hình như ai cũng muốn phô trương "đẳng cấp" của mình. Rồi những nhà soạn đề thi của phòng giáo dục, của sở GD-ĐT cũng muốn phô trương đẳng cấp bằng những đề thi "mở". "Mở" đến độ những người trực tiếp dạy và học cùng chạy đua, cùng nhồi nhét... Để rồi xong một kỳ thi, HS không còn gì trong đầu!

Mỗi lần cải cách, các "chuyên gia" cũng có thí điểm, nhưng lại thí điểm ở những trường thuộc các quận nội thành như Q.3 (TP.HCM)... với những HS chỉ biết học, ăn ngon, có một đội ngũ gia sư hùng hậu. Để rồi khi áp dụng đại trà chương trình cải cách, những HS ngoại thành, các tỉnh vùng sâu... ăn còn chưa no, mặc còn chưa đủ lành lặn, sau giờ học phải đi bán vé số, đi mò cua bắt ốc... lấy đâu điều kiện học thêm hay những chất bổ dưỡng để chạy với chương trình quá tải? Thế là trường trường dạy thêm, nhà nhà học thêm. Kết quả, tỉ lệ HS bỏ học vì không theo kịp chương trình, vì chán học... ngày càng tăng.

Hỏi bất cứ những ai còn quan tâm đến giáo dục nước nhà cũng có cùng ước nguyện: "Giảm tải chương trình, bỏ cơ chế độc quyền sách giáo khoa, bên cạnh những nghiên cứu nghiêm túc về mục đích giáo dục và tâm lý lứa tuổi trong giáo dục".

NGUYỄN NGỌC HÀ
(giáo viên ở TP.HCM)

School@net (Theo http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=24302)